Η αντίθετη έννοια της αγάπης δεν είναι το μίσος, είναι ο
εγωισμός. Αυτό που ξεκινά από μέσα, μεγαλώνει μέσα και σταθεροποιείτε ανάλογα
με τον τρόπο σκέψης του ατόμου. Είναι μια «αγάπη» για τον εαυτό που ξεπερνάει
το φυσιολογικό όριο και ενεργοποιείτε όταν το ατομο πιστευει πως κάτι γίνετε
εναντίων του ή του ασκείτε κάποιο είδος κριτικής, έτσι όταν βγει προς τα έξω δημιουργεί
σοβαρά προβλήματα στις συναισθηματικές μας σχέσεις. Είτε είναι άτομο της οικογένειας
, είτε είναι φίλος , είτε είναι η ερωτική μας σχέση όπου εκεί υπάρχει εσωτερική
αντίδραση γιατί όταν το άλλο άτομο αντιληφθεί την παρακίνηση εγωισμού αρχίζουν
τα προβλήματα επικοινωνίας και πάντα βρίσκουν ένα τοίχο μπροστά τους.
Συνήθως ο εγωιστής δεν αντιλαμβάνεται την συμπεριφορά του
και οποιαδήποτε υπόδειξη καταλήγει σε εκρήξεις θυμού όπου μειώνει ξεκάθαρα και
χωρίς τύψεις το άλλο άτομο για να ανυψώσει τον εαυτό του. Ο ορισμός του
εγωισμού είναι η τάση να ευνοεί κάποιος το προσωπικό του συμφέρον και να
προάγει την δική του ευημερία έναντι των υπολοιπων.
Ο εγωισμός που εκδηλώνετε ως η αγάπη του εαυτού,δηλαδή προς τα
μέσα, σε μεγαλύτερο βαθμό από τις ηθικές αξίες ονομάζεται φιλαυτία. Το άτομο
αυτό ασκεί ισχυρή κριτική και έχει συνεχόμενες απαιτήσεις που όταν δεν εκπληρώνονται
βάση της δικής τους λογικής εναντιώνονται στον άλλον, τονίζοντας αρνητικές
δικές του απόψεις , δεν μπορεί να καταλάβει την οπτική γωνία του άλλου και
κρατάει απόσταση σε μία προσπάθεια να μηδενίσει το συναίσθημα που το
δημιούργησε.
Είναι αρκετά δύσκολο να δημιουργήσει μια σταθερή σχέση
γιατί από την στιγμή που παρασύρεται από το «εγώ» του δεν είναι σταθερο για
να δώσει στον άλλον το αίσθημα εμπιστοσύνης με αποτέλεσμα να τον πνίγει και
μόλις το καταλάβει ξεσπά για να αποδείξει πώς τον πνίγει ο άλλος. Συχνά έχει
την τάση να χάνει κάθε είδος ενσυναίσθησης για έναν άνθρωπο και να μην υπάρχει ροή σε μία συνομιλία ,
δηλαδή ο ένας να μιλά ήρεμα και ο άλλος να φωνάζει σε μια προσπάθεια να μην επηρεαστεί
από κάτι εξωτερικό παρα μόνο από τις δικές του αρνητικές σκέψεις γιατί είναι το
χειρότερο του να εισβάλεις στον τρόπο σκέψης του.
Πώς όμως μπορεί ένα τέτοιο άτομο να βγεί από την
εγωκεντρικότητα , να σταματήσει να ελέγχει το μυαλό του και να το αφήσει
ελέυθερο για να αρχίσει να αγαπάει προς τα έξω?
1)
Να εκφράζουμε τον θυμό μόνοι μας.Ένα συναίσθημα διαρκεί όσο το αφήνουμε εμείς
να διαρκέσει . Υπάρχει όμως δημιουργικός τρόπος να εξωτερικέυσουμε τον θυμό μας?
Η Μ.Φελτσερ υποστήριξε πώς βασική προυπόθεση είναι να αντιληφούμε ότι ολο αυτό δεν
έχει να κάνει με οποιον μας δημιουργησε το συναισθημα αλλα με εμάς τους ίδιους.
Το πιο σημαντικό όταν θυμώσουμε και απογοητευτούμε με κάτι δεν είναι να
δείξουμε στον άλλον τι έχει κάνει στραβά ώστε να το διορθώσει. Το πιο σημαντικό
είναι να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε έρμαιο ούτε των καταστάσεων ούτε
οποιυδήποτε άλλου και να αφήνουμε τα θετικά μας αισθήματα άθικτα.
Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να μην θυμώνουμε,
είτε αυτό ενεργοποιείτε από παρεξηγήσεις, είτε από ζήλεια, είτε από απογοήτευση
γιατί ο θυμός είναι ένα ανθρώπινο συναίσθημα το οποίο έχουμε ολοι μέσα μας.
Ποτέ μα ποτέ όμως δεν ωφελεί να το
εκφράσουμε όταν ο άλλος είναι παρών, είναι προτιμότερο να κλειστούμε σε ένα
δωμάτιο , να φανταστούμε ότι βρίσκεται απεναντι μας και να πούμε όλα οσα
θέλουμε, ακόμη και να γράψουμε ένα γράμμα το οποιο δεν θα δώσουμε ποτέ. Αυτό
είναι σημαντικό γιατί όταν το άτομο είναι εξαλλο και ο άλλος που το δημιουργησε
στιγμιαια είναι παρών ή δεν θα πούμε οσα θέλουμε γιατι για κανένα λογο δεν θελουμε
να πληγωσουμε τον ανθρωπο που είναι απεναντι μας ή αντιδρά πιο έντονα από το
κανονικό με λεκτική επίθεση οπου ο άλλος θα απαντήσει με επιπλέον θυμό ή θα
δεχτεί το λάθος του γιατί δεν θέλει αντιπαράθεση. Θυμός είναι ένα τοξικό συναίσθημα και καλά
κάνουμε να βεβαιωνόμαστε ότι διώχνουμε οσο πιο γρήγορα μπορούμε από μέσα μας ακόμα
και την τελευταία σταγόνα.
2)
Σκέψου πόσο αξίζει το άλλο άτομο για σένα και
βεβαιώσου πώς έχεις την τάση να αναγνωρίζεις τις σχέσεις που αξίζουν πραγματικά
βάση του νοήματος της ζωής. Μήπως έχεις γίνει εγωκεντρικά εγωπαθής που παραπονίεσαι
γιατι ο άλλος δεν ασχολήτει συνέχεια με την ευτυχία σου? Μήπως βρίσκεις πάντα
ένα προβλημα για μία λύση και δεν συμφώνησες ποτέ με κάτι που είπε ο άλλος εστω και εάν αρχικά είχες μια
αντίθετη αποψη? Αυτό που ζητάς από τους γύρω σου το προσφέρεις ο ίδιος ? Και
εάν το προσφέρεις λόγω αγάπης ή εκτίμησης , προσφέρεις και αυτά που ζητά ο άλλος
έστω και αν δεν ταιριάζουν με την δική σου ιδεολογία? Καμιά φορά όταν ο άλλος δεν
είναι καλά περιμένει από σένα να δημιουργήσεις ένα περιβάλλον ασφάλειας για να
νιώσει ότι εισαι δίπλα του και όχι κλεισμένος στον μικροκοσμο σου, αυτός ειναι και ένας απο τους σοβαρούς λόγους διαζυγίου.
3)
Οι βαριές και άσχημες κουβέντες έχουν την τάση
να πληγώνουν περισσότερο από τον φυσικό πόνο. Ένας άνθρωπος μπορεί να υπομένει
την σωματική βία για πολλούς και διαφορους λόγους π.χ την συγγνώμη που έρχετε
μετά, ενώ η λεκτική βία μηδενίζει το άτομο και το κάνει να μην βρίσκει λόγο να
το υπομείνει. Το εγωκεντρικό άτομο πρέπει να σκεφτεί εάν θεωρεί δεδομένους τους
δικούς του ανθρώπους και ξεφορτώνει αθελα του πάνω τους καταπιεσμένα
συναισθήματα από παλιές σχέσεις ή συμβάντα που το εκαναν να αφοσιωθεί στον
εαυτό του και να κλειστεί. Οι άλλοι όσο και εάν το αγαπούν καταλαβαίνουν
σταδιακά πώς δεν είναι τα συναισθηματικά του υποζύγια.
4)
Η γνήσια και ολοκληρωμένη σχέση ανθίζει όταν
εξαλείφονται οι απαιτήσεις και όταν έρχεται η αντίληψη πως ο κάθε άνθρωπος
σκέφτεται και είναι διαφορετικός. Σταθεροποιείτε όταν υπάρχει απόδειξη αγάπης
και από τις δυο πλευρές, δηλαδή έχουν βιώσει την υποχώρηση και οι δυο. Ο
εγωισμός δεν αφήνει το άτομο να αποδεκτεί έναν άνθρωπο που είναι διπλα του για αυτό
που είναι και όχι για αυτό που θα μπορούσε να είναι και έτσι δυσκολέυεται να
έρθει σε επικοινωνία μαζί του νιώθοντας ευάλωτος και ανασφαλής δημιουργώντας
περισσότερες εκρήξεις. Όλο αυτό κερδίζεται όταν κάνουν πίσω και οι δυο με
αφοσίωση στα αρχικά στοιχεία που τους ένωσαν και την αποδειξη ακεραιότητας χαρακτήρα.
Διαφορετικά δεν γίνετε να συμβεί και ο ένας θα φταίει τον άλλον για ότι άσχημο
αντιμετωπίζει στην ζωή του.
Οι παραπάνω είναι μερικοί από τους τρόπους που μπορεί να
βοηθηθεί ένα εγωκεντρικό άτομο όταν ανακαλύψει την ζωή έξω από αυτόν ούτως ώστε να
μπορέσει να προσφέρει προς τα έξω.
Εάν δέν μπορεί να διαχειριστεί μόνο του τα συναισθήματα και τις σκέψεις του καλό θα ήταν να ζητήσει την βοήθεια ενός ειδικού.
Αννα-Μαρία Παπαδοπούλου
Ψυχολόγος Υγείας BSc, MSc, ECC, MBA
Μέλος Δ.Σ.
Ψυχολογικής Ένωσης Κύπρου
